Bölümünüzün kısa tanımını yapabilir misiniz?

Radyoterapi, iyonlaştırıcı ışınların planlı, kontrollü, bölgesel ve belirlenen dozlarda kullanılmasını içeriyor. Kanser hastalarının yarısından fazlasında ihtiyaç duyulan tedavi yöntemlerinden biri olan radyoterapi küratif, adjuvan, palyatif ve profilaksi amacıyla uygulanıyor.

Radyasyon, doğrusal bir hızlandırıcı olan LINAC cihazları tarafından üretiliyor. Elektronlar, metal bir bariyere çarptırılıyor ve foton denilen güçlü X ışınları yaratılıyor. Işın şeklindeki fotonlar, 360 derece hareket eden bir portal üzerinden, tedavi masasındaki hastaya iletiliyor. Tek bir radyasyon uygulamasına “fraksiyon” deniyor.

Radyoterapi tümör üzerinde maksimum etki sağlarken, tümör etrafındaki sağlıklı dokuları korumayı hedefliyor. Bu nedenle dikkatli bir planlama gerektiriyor. Planlamanın ilk basamağı ise simülasyon işlemi. Hastanın tedavi sırasında sabit kalmasını sağlamak için kullanılan immobilizasyon cihazlarının test edilerek, tomografi kesitleri alınması olarak tanımlayabileceğimiz bu işlem, uygulanacak radyoterapinin provası sayılabilir. Simülatörden gelen veriler, tedaviye başlamadan önce uygun dozu hesaplamaya yardımcı oluyor.

Bölümünüz hangi uzmanlık alanlarını kapsar?

Radyofizik

Radyobiyoloji

Kanser bilimi

Hemşirelik

Psikolog

Diyetisyen

Bölümünüz genelde hangi şikayetlerle doğrudan bağlantılıdır?

Radyoterapi kanser ve birçok kanser dışı hastalığın tedavisinde kullanılan en önemli yaklaşımlardan biri ve tüm kanser vakalarının yarısından fazlasında kullanılıyor. Bazı vakalarda kemoterapi ile eş zamanlı uygulanması güvenli ve etkin bir yol olarak tercih ediliyor.

Özellikle akciğer, prostat, cilt kanseri, baş-boyun kanseri, erken evre Hodgkin hastalığı, non Hodgkin lenfoma veya serviks kanseri gibi bazı tip tümörlerin tedavisinde ilk tedavi yaklaşımı olabiliyor. Meme, endometrium, testis, mesane, tiroid, pankreas ve beyin kanserlerinin tedavisinde de, operasyonun ardından yaygın olarak kullanılıyor.

Rektum ve yumuşak doku kanserlerinde neoadjuvan radyoterapi uygulanmasına da sıkça rastlanıyor.

Pediatrik kanserlerde tedavi ise, multidisipliner yaklaşım ve kılavuzlar eşliğinde bireysel olarak değerlendirilerek oluşturuluyor.

Bölümün hizmet verdiği alt servisler nelerdir?

Hizmet verdiğimiz alt birimler ve uygulamadaki yaklaşımlarımızı şöyle anlatabiliriz:

  • Yoğunluk ayarlı radyoterapi (IMRT) ve Volümetrik ark terapi (VMAT):Planlama yöntemi olan bu işlem, doz dağılımı ayarlanmasında gelinen son teknoloji olarak önem taşıyor. Çevredeki sağlıklı normal dokuların radyasyona maruz kalmasını en aza indirmek için amacı ile uygulanıyor. IMRT, vücuda tek büyük radyasyon ışını göndermek yerine, radyasyonu binlerce ince ışıncığa bölüyor ve milimetrik doğruluktaki bu ışıncıklar, vücuda birçok açıdan girerek kanserli bölgenin üzerinde kesişiyor. Böylece hedef bölgeye yüksek, çevresindeki sağlıklı dokuya ise düşük doz verilmiş oluyor. IMRT, daha kesin doğruluk gerektirdiği için planlama süresi uzuyor.
  • Stereotaktik radyocerrahi (SRS): Özellikke küçük boyutlu lezyonlara uygulanıyor. 3 Gy- 24 Gy (Gy, doz birimi) arasında değişen yüksek radyaoterapi dozlarının tek seferde veya fraksiyonel olarak uygulanmasını ifade ediyor. Yüksek görüntüleme teknikleri ile elde edilen bilgilerle hedef tümöre maksimum; çevresindeki normal dokulara ise minimum doz uygulamak için birçok farklı açıdan aynı merkeze yönelen ışın demetleri prensibine dayanıyor. Tedavi birden fazla uygulamada gerçekleştirilirse ‘stereotaktik radyoterapi’, tek seferde ise ‘stereotaktik radyocerrahi’ olarak  adlandırılıyor.
  • Stereotaktik beden radyoterapisi (SBRT):Radyocerrahi beyin dışında, bir organa yönelik yapılırsa ‘stereotaktik beden radyoterapisi’ olarak tanımlanıyor. Temel olarak çok yüksek dozların odaklanarak lezyona uuygulanması sağlanıyor.
  • 4 boyutlu bilgisayarlı tomografi simülatör: Merkezimizde bulunan Big Bore Onco BT cihazı, 16 kesit helisyel Bilgisayarlı Tomografi (BT) görüntüsü alan 4 boyutlu bir cihaz. Tümor LOC özelliği sayesinde tümörün lokalizasyonu radyasyon onkoloğu tarafından hızlı olarak belirleniyor ve tümörün koordinatları hareketli lazerlerle hasta üzerine gönderilerek tümörün merkezi işaretleniyor. BT cihazımız solunum ilişkili görüntüleme özelliği ile özellikle akciğer veya üst karın bölgesinde bulunan ve hastanın nefes alıp vermesi ile hareket edebilen tümörlerin görüntülenmesini ve hedef hacmin belirlenmesini sağlıyor.
  • Dört Boyutlu Radyoterapi (4DRT): Dört boyutlu Tomografi (4DCT), eşliğinde hedef hacmin belirlenmesinden sonra tedavi planlamasını kapsıyor. Merkezimizde solunum kontrollü ve dört boyutlu planlama ile hasta nefes alırken veya nefes verirken radyoterapi uygulanabiliyor. Küçük ve az hareketli tümörlerde tüm solunum fazlarında entegre tümör hacmi tedavi edilebiliyor.
  • Brakiterapi: Radyoaktif kaynakların geçici ya da kalıcı olarak hastalıklı hedef bölge içine ya da yakınına yerleştirilmesi uygulaması, brakiterapi (içeriden-internal) radyoterapi olarak adlandırılıyor. Geçici kaynaklar belli süre vücut içinde tutulduktan sonra çıkarılıyoro ve kalıcı kaynaklar belli süre sonunda aktivitesini yitiriyor. Brakiterapi bazen tek başına küratif ve bazen de radyoterapiyle birlikte kullanılarak kür oranını yükselten dünya tedavi protokollerinin standart bir radyoterapi yöntemi olarak biliniyor. Hastanemizdeki brakiterapi cihazı dünyada en çok tercih edilen HDR Brakiterapi cihazları arasında yer alıyor.
  • Dozimetrik ekipman: Bölümümüzde her tedavi cihazı ve 4DBT cihazı için günlük, haftalık, aylık ve yıllık olarak MD Anderson Kanser Merkezi’nin kalite kontrol programları uygulanıyor. Tedavi cihazlarının kalite kontrolleri ve doz ölçümleri için MD Anderson Kanser Merkezi tarafından belirlenen ve bazıları özel olarak üretilen gelişmiş dozimetrik ekipmanları kullanıyoruz. Uygulanan tüm kalite kontrol programları MD Anderson Kanser Merkezi tarafından online olarak izleniyor ve kontrol ediliyor.

 

Hastanenin bu bölümle ilgili yarattığı fark/uygulamalar nelerdir?

Multidispliner, en son yöntemlerin uygulandığı, hastaların konforunun düşülmesi ile bütüncül yaklaşım.

Belirtmeniz gereken diğer hususlar nelerdir?